Trong lĩnh vực thương mại quốc tế, thuật ngữ xuất nhập khẩu không chỉ là những cụm từ chuyên ngành khô khan, mà còn là “ngôn ngữ” giúp doanh nghiệp Việt hội nhập toàn cầu. Mỗi hợp đồng, chứng từ, email với đối tác đều chứa hàng loạt khái niệm đặc thù hiểu đúng, dùng chuẩn chính là chìa khóa thành công. Hãy cùng Han Exim tìm hiểu thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!
1. Phân loại các thuật ngữ xuất nhập khẩu
Các thuật ngữ xuất nhập khẩu có thể chia thành 5 nhóm chính, tương ứng với từng khâu trong quy trình kinh doanh quốc tế:
– Thuật ngữ về điều kiện thương mại (Incoterms)
– Thuật ngữ về vận tải và logistics
– Thuật ngữ về chứng từ và thanh toán quốc tế
– Thuật ngữ hải quan và mã hàng hóa
– Thuật ngữ liên quan đến quản lý và pháp lý thương mại quốc tế
Việc nắm rõ từng nhóm giúp bạn dễ dàng hiểu và áp dụng chính xác trong thực tế làm việc.
2. Thuật ngữ xuất nhập khẩu về điều kiện thương mại – Incoterms
Incoterms (International Commercial Terms) là tập hợp các quy tắc do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành, quy định rõ trách nhiệm, chi phí và rủi ro giữa người bán và người mua trong quá trình giao hàng quốc tế.
Một số thuật ngữ xuất nhập khẩu quan trọng trong nhóm này:
FOB (Free On Board)
– Người bán giao hàng lên tàu tại cảng đi, sau đó mọi chi phí và rủi ro chuyển sang người mua.
CIF (Cost, Insurance and Freight)
– Người bán chịu chi phí vận chuyển và bảo hiểm đến cảng đến, nhưng rủi ro chuyển giao khi hàng đã lên tàu.
EXW (Ex Works)
– Người bán chỉ cần giao hàng tại xưởng; người mua chịu mọi chi phí và rủi ro sau đó.
DAP, DDP, FCA, CFR
– Các thuật ngữ Incoterms hiện đại thể hiện rõ trách nhiệm vận chuyển và thuế hải quan.
Lời khuyên: Nắm rõ các thuật ngữ xuất khẩu thuộc Incoterms giúp bạn đàm phán giá hiệu quả và tránh hiểu lầm hợp đồng.
3. Thuật ngữ xuất nhập khẩu trong vận tải và logistics
Vận tải quốc tế là “xương sống” của xuất nhập khẩu. Dưới đây là các thuật ngữ bạn thường gặp:
– B/L (Bill of Lading) – Vận đơn: Chứng từ xác nhận việc hàng đã được xếp lên tàu.
– AWB (Air Waybill) – Vận đơn hàng không.
– FCL (Full Container Load) – Hàng nguyên container.
– LCL (Less than Container Load) – Hàng lẻ, ghép chung container.
– ETA / ETD – Ngày dự kiến đến và ngày dự kiến khởi hành.
– CY (Container Yard) – Bãi container.
– CFS (Container Freight Station) – Kho hàng lẻ.
Các thuật ngữ xuất nhập khẩu này giúp bạn hiểu rõ quy trình logistics, kiểm soát tốt lịch trình và chi phí giao hàng quốc tế.
4. Thuật ngữ về chứng từ và thanh toán quốc tế
Trong mọi giao dịch xuất nhập khẩu, chứng từ và thanh toán là yếu tố sống còn. Dưới đây là nhóm thuật ngữ xuất nhập khẩu liên quan:
– L/C (Letter of Credit) – Thư tín dụng do ngân hàng phát hành, đảm bảo thanh toán cho người bán khi đáp ứng điều kiện.
– T/T (Telegraphic Transfer) – Thanh toán điện chuyển tiền, thường dùng cho đơn hàng nhỏ.
– D/P (Documents Against Payment) – Giao chứng từ khi người mua thanh toán.
– D/A (Documents Against Acceptance) – Giao chứng từ khi người mua chấp nhận hối phiếu.
– Invoice – Hóa đơn thương mại.
– Packing List – Phiếu đóng gói.
– CO (Certificate of Origin) – Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa.
Việc hiểu đúng các thuật ngữ xuất nhập khẩu này giúp bạn tránh rủi ro thanh toán, đảm bảo quyền lợi khi làm việc với đối tác quốc tế.
Xem thêm: Cách Tìm Khách Hàng Xuất Khẩu Hiệu Quả Cho Doanh Nghiệp
5. Thuật ngữ hải quan và mã Hs nền tảng để thông quan hàng hóa
Hải quan là khâu quan trọng, quyết định tốc độ giao hàng. Một số thuật ngữ bạn cần nắm:
– HS Code (Harmonized System Code) – Mã số hàng hóa quốc tế, giúp xác định thuế suất và chính sách xuất nhập khẩu.
– Customs Declaration – Tờ khai hải quan.
– Import Duty / Export Duty – Thuế nhập khẩu / xuất khẩu.
– Quota – Hạn ngạch nhập khẩu.
– Tariff – Biểu thuế.
– Free Trade Agreement (FTA) – Hiệp định thương mại tự do.
Hiểu đúng các thuật ngữ này giúp bạn tối ưu chi phí thuế và rút ngắn thời gian thông quan.
6. Thuật ngữ pháp lý và quản lý thương mại quốc tế
Ngoài nghiệp vụ, người làm xuất nhập khẩu cần nắm các khái niệm pháp lý quan trọng:
– Contract of Sale – Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế
– Arbitration – Trọng tài thương mại quốc tế
– Force Majeure – Bất khả khái
– Jurisdiction – Thẩm quyền pháp lý
– Intellectual Property (IP) – Quyền sở hữu trí tuệ
– Compliance – Tuân thủ quy định quốc tế
Những thuật ngữ xuất nhập khẩu thuộc nhóm pháp lý giúp bạn bảo vệ quyền lợi và đảm bảo hợp đồng chặt chẽ, minh bạch.
7. Ứng dụng thực tế của việc hiểu đúng thuật ngữ xuất nhập khẩu
Hiểu thuật ngữ không chỉ để “biết”, mà còn để “vận dụng”. Trong thực tế, bạn sẽ thấy sự khác biệt rõ rệt giữa người hiểu sâu và người hiểu mơ hồ:
– Trong đàm phán giá: Biết rõ FOB và CIF giúp xác định ai chịu chi phí vận chuyển.
– Trong chứng từ: Hiểu đúng “B/L gốc” và “Surrender B/L” tránh được việc hàng bị giữ ở cảng.
– Trong thanh toán: Phân biệt giữa L/C sight và L/C usance giúp dự đoán dòng tiền.
Chính vì vậy, nắm vững thuật ngữ xuất nhập khẩu là bước đầu để trở thành chuyên gia thương mại quốc tế thực thụ.
8. Cách học và ghi nhớ các thuật ngữ xuất nhập khẩu hiệu quả
Nếu bạn mới bắt đầu, đừng lo! Dưới đây là vài cách giúp bạn học nhanh và nhớ lâu:
– Học theo nhóm chủ đề: Incoterms, chứng từ, thanh toán, logistics…
– Tạo flashcard (thẻ ghi nhớ) cho từng thuật ngữ
– Thực hành qua email, hợp đồng thật
– Theo dõi các trang chuyên ngành như ICC, Vietship, hoặc VLA
– Tham gia khóa học xuất nhập khẩu thực tế
Kiến thức chỉ thực sự có giá trị khi bạn ứng dụng vào công việc. Hãy biến việc học thuật ngữ thành một phần trong hành trình nghề nghiệp của bạn.
Trong thời đại toàn cầu hóa, người làm xuất nhập khẩu không chỉ giao dịch hàng hóa mà còn là “cầu nối” giữa các nền kinh tế. Và thuật ngữ xuất nhập khẩu chính là ngôn ngữ chung để kết nối, đàm phán, và phát triển. Khi bạn hiểu được ý nghĩa của từng từ viết tắt, từng dòng trong hợp đồng, bạn không chỉ làm đúng công việc mà còn trở thành người chủ động trong thương mại quốc tế.
Hãy bắt đầu hôm nay, từng bước học – hiểu – ứng dụng. Mỗi thuật ngữ xuất nhập khẩu bạn nắm vững là một “chìa khóa” mở ra cơ hội mới trong sự nghiệp và hành trình hội nhập toàn cầu. Đừng quên theo dõi Fanpage của Han Exim để không bỏ lỡ những kiến thức hay và các kỹ năng mềm về xuất nhập khẩu nhé!
—————————————————————————
CLB Yêu Xuất Nhập Khẩu Hà Nội (HAN EXIM CLUB)
Đào tạo nghiệp vụ Xuất nhập khẩu & Logistics
Mobile: 0906246584 I 0986538963
Add: số 18 ngõ 67 Chùa Láng, quận Đống Đa, Hà Nội
